Herbata – rodzaje i właściwości
Herbata to jeden z najpopularniejszych napojów, który spożywany jest zarówno na ciepło, jak i zimno niezależnie od pory roku. Herbata znana jest od tysięcy lat. Jej różnorodność sprawia, że uwielbiana jest niemal na całym świecie. Dowiedz się więcej o historii i rodzajach herbat.
Herbata – co to takiego? Historia herbaty
Herbata jest naparem, który przyrządzany jest z liści, pąków i pędów rośliny Camellia sinensis, czyli krzewu herbacianego. Za ojczyznę herbaty uznaje się Chiny, gdyż to właśnie tam, po raz pierwszy, rozpoczęto uprawę rośliny w celach medycznych. Do Europy przybyła w XVI. wieku za sprawą portugalskich kupców. Chcąc jednak pozbawić Chiny monopolu na tego typu produkt, herbata została wywieziona przez Brytyjczyków do Indii. Od tej pory to oni zajmowali się uprawą roślin i produkcją suszu. Obecnie Indie należą do jednego z największych producentów herbaty. Na rynku konkurują z Chinami i Sri Lanką. Na sklepowych półkach spotkać można również herbaty pochodzące z Turcji, Wietnamu czy Kenii. Pochodzenie herbaty, a właściwie panujące na danym terenie warunki klimatyczne, warunkują jej smak.
Herbatą nazywa się także napoje, które przygotowywane są z innych roślin, ziół czy owoców. Przykładem może być yerba mate czy herbata rooibos.
Proces produkcji herbaty
Liście krzewu herbacianego zrywane są ręcznie i układane na dużych rozmiarów stołach. Pozostawione na nich tracą nadmiar zgromadzonej w sobie wody. Gdy liście staną się delikatne, następuje ich krojenie. Jest to etap, w którym nadaje się herbacie formę:
- herbata liściasta – liście są rolowane,
- herbata granulowana – liście są zgniatane.
Tak pocięte liście są segregowane i umieszczane w specjalnych kontenerach. W ich wnętrzu odbywa się oksydacja, czyli proces utleniania. Od długości trwania tego procesu, zależy rodzaj herbaty, a więc jej smak, kolor i intensywność.
Obecnie proces produkcji herbaty różni się od tego tradycyjnego. Dawniej herbata produkowana była wyłącznie ręcznie, co nadawało jej prestiżu. Jednak zapotrzebowanie jest tak duże, że proces produkcji postanowiono zmechanizować. Nie wpływa to jednak na końcowy efekt, gdyż produkcja w dalszym ciągu oparta jest na chemicznych przemianach zachodzących w liściach.
Rodzaje herbaty
Różnorodność tego napoju jest tak duża, że postanowiono podzielić go na kilka rodzajów. W każdym z nich znaleźć można szereg kolejnych odmian.
Herbata czarna
Herbata czarna to jeden z najczęściej spożywanych napojów na świecie. Umieszczone w dużych pojemnikach liście krzewu herbacianego więdną i przechodzą proces oksydacji w wyniku którego zmieniają swój kolor i stają się miedziane. W tym czasie uaktywniają się również substancje smakowe oraz barwniki. Kolejnym etapem jest podgrzewanie liście w specjalnych piecach, co powoduje zatrzymanie utleniania.
Czarną herbatę można podzielić na kilka gatunków. Wyróżnia się między innymi herbatę czarną Souchang czy Pekoe. Do produkcji tej pierwszej używa się jedynie dużych liści zbieranych z dołu krzewu, do tej drugiej natomiast tylko tych małych, które znajdują się najczęściej na samym czubku rośliny.
Herbata zielona
Herbata zielona przez wielu uznawana jest za jedną z najbardziej szlachetnych herbat. Dlatego też liście, potrzebne do jej produkcji, zbierane są z wyjątkową starannością i dbałością o to, by żaden z nich nie był ani połamany ani zgnieciony. Zaraz po zbiorze liście poddawane są obróbce cieplnej, która powstrzymuje proces oksydacji. Dzięki temu zielona herbata zachowuje swój pierwotny kolor, a także delikatny smak. Wśród zielonych herbat z pewnością wyróżnić można gatunek matcha. Jest to sproszkowana zielona herbata, pochodząca z Japonii, która uważana jest za jedną z najzdrowszych na świecie. Więcej na jej temat możesz dowiedzieć się z naszego poprzedniego artykułu: „Matchbata – czy wiesz, że…”.
Herbata biała
Smak i zapach białej herbaty są najdelikatniejsze spośród wszystkich herbat. Powstaje ona z nierozwiniętych jeszcze pączków, które dodatkowo chronione są przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym. Jest to herbata, w której liściach kryje się bardzo dużo składników odżywczych, gdyż jest herbatą najmniej przetworzoną, a co za tym idzie zdecydowanie najdroższą. Wyróżnić można herbatę Pai Mu Tan oraz Cesarską Perłę.
Herbata żółta
Herbata żółta jest herbatą najmniej znaną w Europie. Bardzo często pomylić ją można z herbatą białą lub zieloną. Pochodzi z Chin. Jej smak jest dość orzeźwiający, a momentami słodki. W czasie produkcji poddawana jest minimalnemu procesowi utleniania. Żółta herbata to np. Junshan Yin Zhen.
Herbata czerwona
Nazywana również herbatą pu-erh. Jest to herbata, która posiada właściwości odchudzające, gdyż pobudza wytwarzanie soków trawiennych, a także stymuluję pracę jelit. Jest czymś pomiędzy herbatą zieloną a czarną, gdyż podczas oksydacji brązowe stają się jedynie brzegi liści. Smak herbaty jest intensywny, korzenno-ziemisty.
Herbaty ziołowe
Herbaty ziołowe to napary, które produkowane są z roślin pochodzących z różnych stron świata.
Yerba mate
Yerba mate to napar, który przyrządzany jest z ostrokrzewu paragwajskiego. Szturmem wdarł się na sklepowe półki za sprawą swoich niezwykłych właściwości pobudzających i wzmacniających organizm. Yerba mate posiada bowiem wiele składników odżywczych, które mają pozytywny wpływ na cały organizm. Nazywana jest „zamiennikiem kawy”, gdyż skutecznie pobudza organizm, nie podrażniając przy tym żołądka. Oczyszcza organizm z toksyn i dostarcza mu niezbędnych witamin i minerałów. Ponadto reguluje trawienie i zwiększa ogólną odporność organizmu. Zazwyczaj spożywana jest na ciepło, w specjalnym naczyniu. Nic nie stoi na przeszkodzie, by spróbować jej alternatywnej wersji na zimno, czyli Yerbaty. W ofercie dostępna jest również wersja z granatem.
Roiboos
Herbata rooibos powstała z liści czerwonokrzewu, który pochodzi z Republiki Południowej Afryki. Znacznie różni się smakiem od tradycyjnej herbaty ze względu na swój miodowy posmak. Napar ten polecany jest osobom, które cierpią na bezsenność, ponieważ wykazuje silnie właściwości wyciszające i odprężające. Ma również pozytywny wpływ na układ odpornościowych. Rooibata dostępna w naszym sklepie to nic innego jak herbata rooibos w wersji „na zimno”.