Jakie właściwości ma czarny bez?

Naturalne produkty stają się coraz bardziej popularne. Na rynku powstaje dużo organicznych kosmetyków, a do ich tworzenia, używa się naturalnych składników i substancji. Chętniej sięga się także po rośliny, które zawierają substancje lecznicze lub poprawiające odporność. Do takich „darów natury”, wykorzystywanych w medycynie naturalnej, należy na przykład czarny bez. Dowiedz się, czym on jest i jakie właściwości zdrowotne posiada. 

Jak wygląda czarny bez?

Czarny bez należy do roślin z rodziny piżmaczkowatych. Zazwyczaj rośnie w postaci wysokiego krzewu, osiągając wysokość nawet do 10 metrów. Jego kora wraz z wiekiem zmienia swój kolor z zielonego na szary lub jasnobrunatny. Krzew, czasami przybierający kształt drzewa, posiada wąskie liście, które rosną na łukowatych pędach. Najważniejszą rolę pełnią jednak kwiaty i owoce czarnego bzu. Kwitnący krzew posiada białe, promieniste kwiaty, które tworzą duże i płaskie baldachogrona. Jego owoce mają natomiast kulisty kształt i fioletowo-czarny kolor. Od barwy owoców pochodzi nazwa rośliny piżmaczkowatej – czarny bez. 

Kiedy kwitnie czarny bez?

Kwiaty czarnego bzu pojawiają się w okresie wiosennym na przełomie maja i czerwca. Na krzewie zaczynają wyrastać małe kwiaty. Z początku mają one żółty kolor, w późniejszym etapie przybierają białą lub kremową barwę. Najbardziej owocnym okresem dla czarnego bzu jest wczesna jesień. Sierpień i wrzesień to czas, w którym pojawiają się na drzewku owoce. Kwiaty przeobrażają się w małe, kuliste jagody. Jesień to także pora roku, która kojarzy się głównie z różnego rodzaju chorobami, takimi jak przeziębienie czy grypa. Okres, w którym czarny bez wypuszcza swoje owoce, pozwala wykorzystać właściwości świeżo wyrośniętych kwiatów do celów leczniczych. 

Czarny bez – właściwości lecznicze

Właściwości czarnego bzu były wykorzystywane już w starożytnym Egipcie. W dawnych czasach rośliny używano głównie do leczenia oparzeń. Na przełomie lat odkryto wiele innych, korzystnych zastosowań czarnego bzu, stosowanych do dziś. Według Farmakopea Polska, czyli listy określającej wymagania jakościowe i metody badania produktów leczniczych, właściwości lecznicze bzu posiadają głównie jego kwiaty i owoce. Nie wyklucza to jednak zastosowania do celów zdrowotnych korzeni i liści krzewu. Poszczególne części rośliny posiadają bardzo wiele substancji aktywnych, które zapewniają sporo korzyści zdrowotnych.

• Kwiaty – zawierają dużo soli mineralnych, kwasów organicznych, flawonoidów, garbników i olejków eterycznych. Dzięki temu działają moczopędnie i napotnie. Stosowane są często do leczenia grypy czy przeziębienia. Przydadzą się także do zbicia gorączki lub w przypadku kłopotliwego kaszlu, działając przeciwgorączkowo i wykrztuśnie. Mają także właściwości przeciwzapalne.  Naparu z kwiatów można używać także zewnętrznie do leczenia zapaleń skóry, oparzeń lub niwelowania niechcianych wyprysków.
• Owoce – bogactwo witaminy A, B i C oraz składników mineralnych, takich jak żelazo, wapń i fosfor, zawartych w owocach czarnego bzu, pozwala na stosowanie ich, w przypadku różnego rodzaju bólu. Łagodzą objawy zapalenia nerwów rwy kulszowej i świetnie radzą sobie w przypadku migreny. Regulują pracę układu trawiennego oraz nerek. Wpływają także korzystnie na oczy i oczyszczają je np. podczas zapalenia spojówek. Wyciąg z owoców, stosowany doustnie, zadziała przeciwbólowo w przypadku usunięcia zęba lub podrażnienia nerwu twarzowego. 
• Kora i liście – kora z gałązek bzu używana jest głównie jako środek moczopędny. Odwar wykonany z liści lub kory krzewu ma działania wirusobójcze. Dużym atutem spożywania tych części rośliny jest fakt, że dostępne są cały czas, niezależnie od pory roku. 

Kwiaty czarnego bzu można łączyć także z innymi roślinami. Przykładowo w połączeniu z rumiankiem stworzą środek, który zmniejszy bóle menstruacyjne. 

Stosowanie roślin w celach leczniczych nie zastąpi wizyty u lekarza. Czarny bez może jednak okazać się dobrym środkiem do łagodzenia objawów lub zadziałać zapobiegawczo, wzmacniając odporność. Należy wspomnieć, że wszystkie części rośliny zawierają tak zwane glikozydy cyjanogenne, które dla ludzi są trujące. Czarny bez ma wiele zastosowań leczniczych, jednak nieodpowiednio przyrządzony, może przyczynić się do osłabienia organizmu, zawrotów głowy i innych objawów zatrucia. 

Własności trujące – czy czarny bez podnosi ciśnienie?

Czarnego bzu nie powinno spożywać się w jego surowej formie. W przypadku zjedzenia go w takiej postaci należy podjąć działania, zmierzające do wydostania się rośliny z organizmu. Najlepiej jest jednak wezwać lekarza. 

Objawami, wskazującymi na zatrucie mogą być na przykład:

• bóle i zawroty głowy,
• osłabienie organizmu,
• biegunka,
• problemy z oddychaniem i duszności.

Nieodpowiednie spożycie czarnego bzu powoduje także przyśpieszone tętno. Zjedzenie rośliny nie podwyższy jednak ciśnienia. Wręcz przeciwnie – wielu naukowców potwierdziło, że odpowiednio przygotowany wywar, posiada substancje, które obniżają ciśnienie krwi. 

Robiąc wywar z czarnego bzu samodzielnie, trzeba wiedzieć jak dobrze przeprowadzić cały proces, tak aby pozbyć się właściwości trujących rośliny i wydobyć jej działania lecznicze. Wysoka temperatura usunie niechciane substancje. Aby się ich pozbyć, należy „wyparzyć” roślinę. Można to zrobić, gotując roślinę lub smażąc na patelni bez przykrycia. 

Co można zrobić z czarnego bzu?

Mnogość właściwości leczniczych czarnego bzu jest głównym powodem, dla którego warto go spożywać. Inną zaletą jest po prostu smak rośliny. Lekko kwaskowaty posmak doskonale orzeźwia w upalne dni oraz stanowi świetny dodatek do ciepłych napojów jesienią i zimą. Zdrowy sok lub nalewkę z czarnego bzu można przygotować samemu w domu. W Internecie są także dostępne przepisy na dżemy i inne smaczne dodatki z owoców rośliny. Przygotowanie ich nie jest skomplikowane, jednak trzeba pamiętać o dokładnym zneutralizowaniu sambuningryny – substancji trującej, którą zawiera czarny bez. Aby uniknąć błędu, dobrze wybierać gotowe napary lub soki. Wiele sklepów oferuje wyroby, które zachowują naturalny smak rośliny. Na rynku dostępne są także alternatywne wersje produktów z wykorzystaniem czarnego bzu. Jest nim na przykład TO NIC czarny bez, dostępny w sklepie On Lemon. Napój z dodatkiem czarnego bzu, łączy smak toniku z owocami dzikiej rośliny, tworząc doskonałe połączenie słodko-gorzkich smaków. Warto wybierać naturalne produkty, które nie zawierają konserwantów. Dzięki temu napój zachowa właściwości zdrowotne i jednocześnie zachwyci swoim smakiem.